“เครื่องจักรอาจเป็นกล้ามเนื้อของโรงงาน แต่ ‘งานระบบภายในโรงงาน’ คือเส้นเลือด เส้นประสาท และหัวใจที่ขับเคลื่อนการผลิตให้เดินหน้าได้อย่างปลอดภัยและไร้สะดุด”
ในการวางแผนสร้างหรือขยายโรงงานอุตสาหกรรม หลายคนอาจให้ความสำคัญกับเครื่องจักร พื้นที่ หรือโครงสร้างอาคารเป็นหลัก แต่ในความเป็นจริง “งานระบบภายในโรงงาน” คือสิ่งที่ขาดไม่ได้ และเป็นองค์ประกอบที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการผลิต ความปลอดภัย พลังงาน และต้นทุนในระยะยาวโดยตรง
บทความนี้จะพาคุณเจาะลึกทุกแง่มุมของงานระบบในโรงงาน ตั้งแต่ระบบพื้นฐานที่ต้องมี ไปจนถึงระบบเฉพาะทางที่ใช้ในอุตสาหกรรมยุคใหม่ พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญในการออกแบบและติดตั้งระบบให้ตอบโจทย์การใช้งานและผ่านเกณฑ์มาตรฐานทั้งในประเทศและระดับสากล
งานระบบภายในโรงงาน คืออะไร?
“งานระบบภายในโรงงาน” (Industrial Building Systems) หมายถึง ระบบประกอบต่าง ๆ ที่สนับสนุนการทำงานของโรงงานให้สามารถผลิตสินค้าได้อย่างปลอดภัย มีประสิทธิภาพ และเป็นไปตามข้อกำหนดของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ระบบเหล่านี้รวมถึง:
- ระบบไฟฟ้า
- ระบบประปาและสุขาภิบาล
- ระบบระบายอากาศ
- ระบบควบคุมอุณหภูมิ
- ระบบสื่อสารและเครือข่าย
- ระบบดับเพลิงและความปลอดภัย
- ระบบอัดอากาศ ระบบสูญญากาศ ระบบก๊าซ
- ระบบควบคุมอัตโนมัติ (Automation & SCADA)
- ระบบจัดการพลังงานและสิ่งแวดล้อม
1. ระบบไฟฟ้าภายในโรงงาน (Electrical System)
ระบบไฟฟ้าคือเส้นเลือดหลักของโรงงาน เพราะเป็นแหล่งพลังงานให้กับเครื่องจักร ระบบส่องสว่าง และระบบอื่น ๆ
องค์ประกอบหลักของระบบไฟฟ้า:
- MDB (Main Distribution Board): ควบคุมไฟฟ้าและกระจายไปยังสายการผลิต
- ตู้ย่อย (Sub-Panel): แยกวงจรการใช้งานตามแผนก
- ระบบสำรองไฟ (UPS/Generator): สำหรับระบบควบคุมที่ห้ามไฟตกหรือดับ
- ระบบป้องกันไฟฟ้ารั่วและไฟดูด: เช่น ELCB, RCBO
- สายดิน (Earthing System): เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้งานและเครื่องจักร
✅ การออกแบบต้องคำนวณโหลดจริง และเผื่อสำรองเผื่อการขยายกำลังการผลิตในอนาคต
2. ระบบประปาและสุขาภิบาล (Plumbing & Sanitary System)
ระบบน้ำและการจัดการของเสียในโรงงานไม่ได้มีไว้แค่รองรับการใช้งานของพนักงาน แต่ยังเกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตในหลายอุตสาหกรรม เช่น อาหาร เครื่องดื่ม หรือเคมีภัณฑ์
ระบบที่ควรมี:
- ระบบจ่ายน้ำดีแยกตามจุดใช้งาน (ล้างทำความสะอาด, ผลิต, ห้องน้ำ)
- ระบบระบายน้ำเสียอุตสาหกรรม
- ถังเก็บน้ำสำรองและระบบกรองน้ำ
- ระบบบำบัดน้ำเสีย (Wastewater Treatment)
✅ ต้องออกแบบให้ระบบไหลเวียนแยกส่วน และง่ายต่อการตรวจสอบย้อนกลับ
3. ระบบระบายอากาศและควบคุมสภาพแวดล้อม (Ventilation & HVAC)
ในโรงงานที่มีฝุ่น ความร้อน ควัน หรือไอระเหย ระบบระบายอากาศมีความสำคัญอย่างยิ่งทั้งในแง่สุขภาพพนักงานและคุณภาพสินค้า
ระบบที่ต้องพิจารณา:
- Ventilation System: ช่วยถ่ายเทอากาศหมุนเวียน
- ระบบ Positive / Negative Pressure: เพื่อควบคุมทิศทางการไหลของอากาศ
- Spot Cooling / ระบบทำความเย็นเฉพาะจุด
- ระบบปรับอากาศสำหรับพื้นที่ควบคุมอุณหภูมิ (เช่น ห้อง Clean Room)
✅ ระบบนี้ต้องออกแบบร่วมกับ Layout ของเครื่องจักรและ Flow คน-สินค้า
4. ระบบดับเพลิงและความปลอดภัย (Fire Protection System)
โรงงานทุกแห่งต้องมีระบบป้องกันอัคคีภัยที่ได้มาตรฐานตามกฎหมาย และรองรับการตรวจสอบจากหน่วยงานราชการ
ระบบที่ควรติดตั้ง:
- Fire Alarm System: ตรวจจับควันหรืออุณหภูมิผิดปกติ
- Sprinkler System / ระบบฉีดน้ำอัตโนมัติ
- ตู้ดับเพลิง (Fire Hose Cabinet) และถังดับเพลิง
- ระบบตรวจจับก๊าซไวไฟหรือสารเคมี
✅ ต้องมีการทดสอบระบบเป็นประจำ และอบรมพนักงานร่วมด้วย
5. ระบบอากาศอัด / สูญญากาศ / ระบบลม (Compressed Air & Vacuum System)
ในโรงงานอุตสาหกรรม เช่น พลาสติก ยา อาหาร เครื่องจักรมักต้องการระบบลมแรงดันสูงหรือลมสะอาดในการขับเคลื่อนหรือบรรจุสินค้า
ต้องคำนึงถึง:
- ประเภทของ Air Compressor (Oil-free / Lubricated)
- ระบบกรองลม (Air Dryer & Filter)
- การเดินท่อลมให้ Loss ต่ำที่สุด
- ระบบแยกจุดใช้งานแบบมี Regulator เฉพาะจุด
✅ ระบบนี้ต้องดูแลเรื่องการควบแน่น ป้องกันการเกิดน้ำในท่อ
6. ระบบควบคุมอัตโนมัติและ SCADA
โรงงานยุคใหม่ต้องการความแม่นยำ การตรวจสอบ และการควบคุมจากศูนย์กลาง ระบบ SCADA, PLC และ IoT ช่วยให้คุณตรวจเช็กระบบทุกระบบได้แบบ Real-time
- ควบคุมการเดินเครื่องจักร
- ตรวจสอบสถานะพลังงานและอุณหภูมิ
- เก็บข้อมูลย้อนหลังเพื่อวิเคราะห์
✅ เหมาะอย่างยิ่งกับโรงงานที่ต้องการพัฒนาสู่ Smart Factory
7. ระบบพลังงานและสิ่งแวดล้อม (EMS & Green Factory)
เพื่อให้โรงงานประหยัดพลังงานและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ระบบ EMS (Energy Management System) และระบบกักเก็บพลังงาน (Battery / Solar) เริ่มมีบทบาทสำคัญ
- ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ (Solar Rooftop)
- ระบบเก็บข้อมูลพลังงาน (Energy Meter + Dashboard)
- ระบบรีไซเคิลน้ำใช้ซ้ำในงานล้างเครื่อง
✅ การติดตั้ง EMS จะช่วยลดค่าไฟและสนับสนุนการขอ ISO 14001
แนวทางการออกแบบ “งานระบบภายในโรงงาน” อย่างมืออาชีพ
- ร่วมออกแบบระบบกับสถาปนิกและวิศวกรตั้งแต่ต้น
- วางผังการเดินสาย / ท่อ / ระบบระบายอากาศ โดยดูจาก Flow การผลิต
- เลือกระบบที่สามารถขยายหรือติดตั้งเพิ่มในอนาคต
- ทำแผนการบำรุงรักษาแบบ Preventive Maintenance
- จัดทำคู่มือระบบ (As-Built Drawing + Operation Manual) ให้ครบทุกระบบ
ทำไมควรใช้ผู้เชี่ยวชาญในการออกแบบและติดตั้งงานระบบภายในโรงงาน?
- ลดต้นทุนซ่อนเร้นจากการแก้ไขหน้างาน
- วางระบบได้สอดคล้องกับกฎหมายอุตสาหกรรม
- ยืดอายุการใช้งานของเครื่องจักรและอาคาร
- เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตโดยตรง
- ช่วยให้ผ่านมาตรฐาน อย., ISO, GMP, HACCP
สรุป: งานระบบภายในโรงงาน คือการลงทุนที่คุ้มค่า ไม่ใช่ต้นทุนที่ตัดทิ้งได้
การออกแบบ งานระบบภายในโรงงาน อย่างมืออาชีพ ไม่ใช่แค่ทำให้โรงงานใช้งานได้เท่านั้น แต่คือการสร้าง “ระบบหลังบ้าน” ที่สนับสนุนความปลอดภัย ประสิทธิภาพ และการเติบโตของโรงงานได้ในระยะยาว
หากคุณกำลังวางแผนสร้างโรงงานใหม่ หรือรีโนเวตโรงงานเดิม อย่าละเลยเรื่องงานระบบ เพราะมันคือกุญแจสู่ความสำเร็จของการผลิตในยุคอุตสาหกรรม 4.0
บริการของเรา: ออกแบบและติดตั้งงานระบบภายในโรงงานครบวงจร
เราคือผู้เชี่ยวชาญด้านงานระบบภายในโรงงานทุกประเภท ไม่ว่าจะเป็นอุตสาหกรรมอาหาร อิเล็กทรอนิกส์ โลจิสติกส์ หรือยานยนต์ พร้อมบริการตั้งแต่:
- ออกแบบ Layout ระบบไฟฟ้า, ประปา, HVAC
- ติดตั้งระบบอัดลม, SCADA, Automation, พลังงานแสงอาทิตย์
- ตรวจสอบและปรับปรุงระบบเดิมให้สอดคล้องกับมาตรฐาน ISO/GMP
- ให้คำปรึกษาฟรี พร้อมวิเคราะห์ความคุ้มค่าทางธุรกิจ
📌 สนใจออกแบบอาคารตามกฎหมายระยะร่น? ติดต่อเราวันนี้เพื่อรับคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ! 🚀
สนใจสอบถามบริการสร้างโรงงาน สร้างโกดังเพิ่มเติม ติดต่อ Steelframebuilt ได้เลย!
#Steelframebuilt #สร้างโรงงาน #สร้างโกดัง #โรงงาน #โกดัง #รับสร้างโรงงาน #รับสร้างโกดัง #บริษัทรับสร้างโรงงาน
ช่องทางการติดต่อ
- โทร:
สำนักงาน : 0-2744-7354
ฝ่ายขาย : 083-782-6541
ฝ่ายจัดซื้อ : 081-321-7763 - เว็บไซต์: https://steelframebuilt.com/
- อีเมล: info@steelframebuilt.com
- Line: @steelframe
